Abbas Kiarostami: The Chorus - kortfilm (1982)
Golnaz Shariatzadeh: Blue Womb voor ensemble, elektronica en animatie (WP)
Galina Oestvolskaja: Pianosonate 6 (1988)
Alexander Khubeev: Don’t leave the room voor solo-artiest, ensemble, elektronica en live video (WP)
Coproductie: Gaudeamus Utrecht, DE SINGEL, Musica Straatsburg, Muziekcentrum De Bijloke Gent, Nadar Ensemble, Ultima Oslo
In opdracht van Nadar Ensemble met steun van de Ernst von Siemens Music Foundation
De Russische Joseph Brodsky (1940-1996) werd als dichter beschuldigd van "sociaal parasitisme"; zijn bijdrage aan de maatschappij was te beperkt en hij leefde op andermans kap. Na een taakstraf en ballingschap woonde hij tot zijn dood in de Verenigde Staten. Het gedicht uit 1969 Don’t leave the room verwijst naar de griepuitbraak in Hong Kong het jaar ervoor, maar hekelt tegelijkertijd op ironische wijze de lamlendigheid van het volk om in opstand te komen.
Dat dit gedicht vandaag de dag nog steeds grimmig relevant is, bewijst de interesse van de jonge Russische componist Alexander Khubeev (1986). Hij zet dit gedicht op muziek, maar kiest voor een originele en conceptueel interessante invalshoek door het gedicht niet te laten zingen of voordragen, maar door een performer het in stilte te laten uitbeelden door middel van gebarentaal. Het is een stilte die schrijver Mikhail Shiskin vandaag de dag in deze oorlogstijd doortrekt naar de hele Russische cultuur. Stilte als overlevingsstrategie, stilte als de lucht die je inademt. De stilte is tegelijkertijd oorverdovend door de dystopische geluidswereld van Khubeev.
In The Chorus van de Iraanse filmmaker Abbas Kiarostami, kan een oude man de geluidsoverlast van het dagelijks leven niet meer aan. Hij verwijdert zijn gehoorapparaat, maar kan daardoor de deurbel niet meer horen als zijn kleindochter thuiskomt. Een aanzwengelend koor van jonge meisjes spoort de man aan zijn gehoorapparaat weer in te doen, een metafoor voor de positie van jonge mensen wier stem niet wordt gehoord in de Iraanse samenleving.
Aangedaan door de revolutie in Iran die 2 jaar geleden een nieuw triest hoogtepunt bereikte, schrijft de Iraanse componiste Golnaz Shariatzadeh Fabric of sorrow (13' voor trio en animatie) voor Nadar Ensemble. Opmerkelijk is haar traject waarin ze zowel muziek als beklijvende animatiefilms maakt en samenbrengt in haar werk. Zowel Shariatzadeh als Nadar staan te popelen om de volgende stap in hun samenwerking te zetten waarbij ze zowel voor een groter ensemble als een langer stuk kan schrijven.
Shariatzadeh over haar nieuwe werk: Vervreemd door het politieke landschap van de stad, bevinden twee broers en zussen zich op de rand van deze post-apocalyptische stad. De stad, doordrenkt met herinneringen aan het verleden (de Iraanse protesten van 2022) is een levend organisme dat de hoop van de mensen heeft opgeslokt in de vorm van een wond. De hoeken en steegjes van de stad, vergelijkbaar met de schoot van een moeder die een toevluchtsoord kan zijn, hebben hun warmte en veiligheid verloren. Om zich te onttrekken aan de buitenwereld en de "gewonde" architectuur die de autoritaire regering in het verleden heeft achtergelaten, maken de broers en zussen een reis door elkaars lichaam, waarbij ze zich met elkaar verbinden via hun denkbeeldige navelstreng die hoge elektrische frequenties creëert. Ze bouwen hun denkbeeldige stad, de blauwe baarmoeder, op uit herinneringen en wat hun stad zou kunnen worden. Hun reis is er een van weten en groei, een denkbeeldige baarmoeder gecreëerd tussen de lichamen om de ander vast te houden en te beschermen. Het ensemble wordt een reusachtig canvas waarin geometrische en expressionistische lijnen samenvloeien om een denkbeeldig liefdesgedicht te schilderen: op de stad die mensen ooit kenden en op de broers en zussen..
Met Don’t leave the roomwil Nadar een stem geven aan een Iraanse en Russische componist met een onzekere toekomst, die artistiek stelling nemen tegen hun huidige regimes.
Marieke Berendsen, viool - Alena Biruza-Buitenhuis, solist - Katrien Gaelens, fluit - Yves Goemaere, percussie - Wannes Gonnissen, geluid - Robin Goossens, zakelijk leider - Pieter Matthynssens, cello, artistiek leider - Elisa Medinilla, piano - Thomas Moore, trombone - Stefan Prins, artistiek leider - Steven Reymer, video en licht - Dries Tack, klarinet - Veerle Vervoort, productieleider